Mediahuis — Journalistiek jaarverslag — 2020 > HOOFDREDACTEUREN OVER 2020 > Ierland > Cormac Bourke

2020 staat voor altijd geboekstaafd als het jaar van de Covid-19-crisis, een pandemie zoals die maar eens in de 100 jaar voorkomt en die onze levens herschikte, onze samenlevingen en economieën ontwrichtte en onze dierbaren doodde.

De journalisten van de Irish Independent werkten vastberaden en hard om verslag uit te brengen over de gevolgen van het virus en spendeerden daar zoveel minuten, uren, dagen en maanden aan dat het voor zich spreekt dat dit ons belangrijkste verhaal van het jaar was.

Maar dat geldt voor alle journalisten, overal ter wereld.

We kunnen dus wel zeggen dat wat we deden belangrijk en boeiend was, maar was het ook uniek?

Eén verhaal over een andere gebeurtenis die maar eens in de 100 jaar voorkomt, onderstreept het belang van politieke verantwoordelijkheid, vooral binnen de context van een bredere maatschappelijke problematiek.

Het Ierse politieke landschap werd hertekend na de nationale verkiezingen van februari 2020. Fianna Fáil en Fine Gael, traditioneel de twee grootste partijen, kwamen samen in de regering te zitten, voor het eerst sinds ze 100 jaar geleden uit elkaar gingen na een dispuut over het Engels-Iers Verdrag waarmee de Ierse Vrijstaat opgericht werd.

De begindagen van de nieuwe regering (waarin ook de Green Party zit) zouden sowieso moeizaam verlopen zijn, maar werden nog bemoeilijkt door een aantal politieke controverses.

Een eerste twistpunt ontstond toen de Irish Independent onthulde dat de nieuwe minister van Landbouw Barry Cowen ooit op rijden onder invloed betrapt was en zijn rijbewijs een tijdlang had moeten inleveren, maar dit nooit openbaar gemaakt had. Fionnán Sheahan, redacteur van de Irish Independent, slaagde er met nauwgezet speurwerk in om zijn informatie bevestigd te krijgen. Hij legde ze voor aan de minister zodat die de kans kreeg om de omstandigheden toe te lichten. Cowen gaf echter geen gedetailleerd antwoord op de vragen over het incident.

Independent.ie kwam op vrijdag 3 juli om 20.40 uur met het verhaal naar buiten, minder dan een week nadat de nieuwe regering gevormd was. We onthulden dat Barry Cowen op het moment van de feiten ook een ‘learner permit’ (voorlopig rijbewijs) had, als gevolg van een andere ‘eigenaardigheid’ van het Ierse systeem. Op zaterdag 4 juli onthulden we dat premier Micheál Martin, partijleider van Barry Cowen, niet ingelicht was over het incident toen hij Cowen in het kabinet opnam.

Op 7 juli onthulden we dat Barry Cowen ook betrapt was op snelheidsovertredingen toen hij nog een voorlopig rijbewijs had. Dit maakte verder onderzoek mogelijk naar de werking van het systeem van voorlopige rijbewijzen en op 8 juli publiceerden we een artikel waarin we onthulden dat 37.000 bestuurders in Ierland aan hun vierde (of tigste) voorlopig rijbewijs zaten. De Road Safety Authority beweerde daarop dat die bestuurders het systeem ‘voor de gek hielden’ of manipuleerden. Hierdoor groeide de bezorgdheid omtrent het veilige gebruik van de voorlopige rijbewijzen en uiteraard ook over rijden onder invloed.

Toen vervolgens meer details uit het politieverslag bekend werden, beweerde Barry Cowen dat het verslag over het incident misschien niet helemaal correct was, wat meteen het beeld opleverde van een minister in functie die suggereerde dat een politiedossier over een incident gewijzigd zou moeten worden.

De premier was niet gelukkig met de antwoorden die hij over het incident kreeg en toen Cowen weigerde af te treden, ontsloeg hij hem. Hij was maar 17 dagen minister.